Σάββατο 11 Μαΐου 2013

Pinus Halepensis, Το κοινό πεύκο





Ανήκει στην οικογένεια Pinaceae

Γνωστό με την ονομασία χαλέπιος  πεύκη, βρίσκεται στη Κρήτη, Στερεά Ελλάδα, Εύβοια,στα νησιά του Αιγαίου, στη Χαλκιδική, στα νησιά του Ιονίου,σχηματίζοντας δάση. Αναπτύσσεται σε χαμηλό υψόμετρο ,μέχρι 1000 μέτρα.







                                    Προτιμά τίς ξερές και ζεστές περιοχές και τα ασβεστολιθικά  εδάφη που δεν συγκρατούν την υγρασία.




                                     Απο το δένδρο συλλέγεται το ρετσίνι,που προστίθεται στο κρασί για τη δημιουργία της γνωστής ρετσίνας. Η εργασία αυτή ήταν αρκετά διαδεδομένη στίς αρχές του 20ου αιώνα,ειδικά στην Αττική.



                                   Το ξύλο του είναι μέτριας ποιότητας και παλαιότερα χρησιμοποιούνταν για θέρμανση και καύσιμη ύλη στο τζάκι, ευτυχώς σήμερα όχι.
Στην περιοχή του Πόρτο -Ράφτη σώζονται δάση με πεύκη στον Κουβαρά και στον οικισμό του Πολυτεχνείου. Τά δάση αυτά όμορφα χρωματίζουν τίς πλαγιές, και δίνουν μεγάλη οικολογική αξία στη περιοχή, και ο συνδυασμός χρωμάτων θάλασσας και πεύκου (Πράσινου λαδί-μπλέ) είναι μοναδικός.






                                            
                                                      Επίσης μικρές παροικίες υπάρχουν στίς παρυφές του οικισμού Πόρτο ράφτη, σε μέρη εκτός σχεδίου εκεί όπου η φωτιά δεν κατάφερε να το πλήξει από τους οικοπεδοφάγους, και την επέκταση των συνεταιρισμών κατοικίας. Πρίν μερικές δεκάδες χρόνια αρκετά δάση υπήρχαν στον λόφο μεταξύ όρους Μερέντας και σημερινού Ιπποδρόμου, και στον λόφο Αγ. Σπυρίδονα-οικισμό πολυτεχνείου αλλά τα εξαφάνισε η φωτιά. 

                                           Στη σημερινή εποχή σημαντικό είναι η διατήρηση του δάσους στόν Κουβαρά και στη  Χαμολιά. 
Πρέπει να τονιστεί ότι ενθαρυντικό στοιχείο είναι η εθελοντική προσφορά κατοίκων για φύλαξη του δάσους τη καλοκαιρινή περίοδο,παράλληλα με την πυροσβεστική υπηρεσία.
Πιστεύω οτι οι Δήμοι της περιοχής πρέπει να αναλαμβάνουν περισσότερες πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση.






Το υπόβαθρο ανάπτυξης του  πευκοδάσους είναι τα ασβεστολιθικά πετρώματα της περιοχής.

                                                             Σημαντικό ρόλο όμως στην ανάπτυξη του δάσους αποτελεί και η απαγόρευση βοσκής,γιατί  η βόσκηση καταστρέφει τα νεαρά φυτά . Δυστυχώς στην ταλαίπωρη περιοχή επιτρέπεται, και κυρίως στον Κουβαρά και τον λόφο Μπαθίστα, περιοχές με δάσος και φρυγανότοπους.  Με την υπερβόσκηση σε αυτές τίς περιοχές η βλάστηση είναι καταδικασμένη σε αφανισμό, και τα βράχια  των λόφων θα είναι περισσότερο εμφανή, με συνέπεια την αύξηση της θερμοκρασίας ,τους καλοκαιρινούς μήνες, και περισσότερη διάβρωση τον χειμώνα.

                                Στον λόφο Περατή πάνω απο τον Αγ. Σπυρίδονα-οικισμό Πολυτεχνείου μετά τίς πρόσφατες φωτιές,  ενθαρυντικά είναι τα αποτελέσματα,αναγέννησης του δάσους με τον ίδιο μηχανιασμό. Εχουν βγεί αυτοφυή αρκετά μικρά πεύκα που αν δεν ξαναβάλουν φωτιά σε 20 χρόνια θα συζητάμε πάλι για δάσος στους φρυγανότοπους που έχουν σήμερα διαμορφωθεί.
Στον Κουβαρα σώζεται ένα απο τα καλύτερα και ωραιότερα δάση της Αττικής το οποίο αποτελεί πνεύμονα για τους κατοίκους της Κερατέας.




                                           Επίσης με τους αγροτικούς δρόμους που έχουν διαμορφωθεί μέσα στο δάσος , αποτελούν έναν σημαντικό περιπατικό γεγονός με μεγάλη αξία για ανθρώπους κάθε ηλικίας. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι με το πευκοδάσος της συγκεκριμένης περιοχής είναι σε λειτουργία μερικούς μήνες τον χειμώνα αρκετά ρέματα, με συνέπεια να υπάρχει αρκετή υδροφορία του υπεδάφους.
                                       Μέσα σε αυτό το δάσος αναπτύσσεται μεγάλη βιοποικιλότητα φυτών, υπάρχουν τουλάχιστον πέντε είδη αυτοφυών ορχιδέων, απο πανίδα, η χελώνα ο λαγός και πλήθος ερπετά και έντομα.
Δυστυχώς όμως η ανθρώπινη δραστηριότητα δεν είναι πάντα πρός το συμφέρον της φύσης.  Γιατί στο καλύτερο φυσικό περιβάλλον στη συγκεκριμένη περιοχή είναι στημένες τεράστιες κεραίες με φωτοβολταικές εγκαταστάσεις, με καταστρεπτικές συνέπειες για το περιβάλλον και το αισθητικό τοπίο.
Επίσης η επέκταση της οικιστικής ανάπτυξης στην ανατολική πλευρά του όρους Μερέντα,ὀπως και η φωτιά πρίν δύο χρόνια ήταν σε βάρος τού υπάρχοντος πευκοδάσους.




                                          Πρέπει να αναφέρουμε οτι γενικώς η ανθρώπινη δραστηριότητα πιέζει τον βιολογικό χώρο του πεύκου, και αν δεν υπάρξει ουσιαστικό ενδιαφέρον και φροντίδα στίς νότιες περιοχές της Ελλάδας, τα δάση με πεύκα όλο και θα μειώνονται και θα ανατρέπεται το οικοσύστημα  αρνητικά των περιοχών.






Τα τελευταία χρόνια τα πεύκα απειλούνται απο τη βαμβακίαση, ασθένεια που προκαλείται απο το κοκκοειδές έντομο Marchalina hellenica. Τό έντομο αυτό ζεί παρασιτικά στον φλοιό του πεύκου και παράγει μελιτώδεις εκκρίσεις. Οι εκκρίσεις αυτές συλλέγονται απο τίς μέλισσες προκειμένου να φτιάξουν πευκόμελο που αποτελεί το 60% της συνολικής παραγωγής μελιού στην Ελλάδα. Αυτή η ασθένεια εμφανίσθηκε και στον Κουβαρά με συνέπεια να ξηραίνονται σταδιακά αρκετά πεύκα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου